Bartolin Kisti / Absesi Nedir?

Bartolin kisti veya absesini anlatmadan önce bartholin bezi hakkında kısa da olsa bilgi sahibi olmak gerekir..Bartholin bezi vajina girişinin alt tarafına sağlı sollu olarak yerleşmiş bir çift salgı bezidir. Cinsel beraberlik esnasında çalışan bu bezler cinsel ilişki sırasındaki kayganlığı sağlayan bir sıvı salgılar. Bartolin bezinden salınan bu sıvı bir kanal ile kızlık zarının hemen ön tarafına dökülür. Bu sıvı cinsel beraberlik esnasında kayganlık yarattığından cinsel ilişkinin ağrısız bir şekilde gerçekleşmesini sağlamaktadır.

Bartolin bezinden salgılanan bu sıvı eğer vajenin girişindeki bu kısma boşaltılamaz ise yani kanallarda tıkanıklık olursa salgılanan sıvılar bezin içinde birikir ve bu duruma bartolin kisti denir. Bartolin kistinin içindeki sıvı iltihaplanırsa bu sefer de karşımıza Bartolin apsesi çıkar. Bartolin kistinin boyutu küçük bir fındıktan  bir ceviz büyüklüğüne kadar da olabilmektedir.

 

Az önce de belirttiğimiz gibi eğer bartolin kistinin içerisindeki sıvı içerik enfekte olursa , yani mikrop bulaşırsa buna bartolin absesi denir. Bartolin absesine neden olan mikroplar çok çeşitli bakterilerdir. .Zaten bartolin absesinin içindeki bekleyen sıvı da mikropların barınması ve çoğalması için çok uygun bir ortamdır.

Peki Bartolin apsesi ne gibi şikayetlere yol açar;

  • Çok şiddetli ağrıya neden olur.
  • Hasta yürüyemez, pantolon giyemez hale gelebilir.
  • Oturup kalkmak bile çok sıkıntı verebilir
  • Cinsel ilişki çok ağrılı hale gelir
  • Ateş yükselebilir.
  • Hiç bir sıkıntı vermeden de sessiz bir şekilde durabilir.

Peki Bartolin apsesi ne gibi şikayetlere yol açar;

  • Bartolin bezinden salgılanan sıvı bir kanal aracılığı ile vajen girişine akar demiştik. Bu kanalı tıkayan faktörler bartolin kistinin oluşmasına neden olur.
    • İltihap ( enfeksiyon vs.. ) tarafından kanalın tıkanması
    • Doğum sırasında veya vajinal daraltma ameliyatları sırasında kullanılan dikişlerin kanalı tıkaması neden olabilmektedir

    Yukarıda saydığımız nedenlerden ın sık görüleni enfeksiyon nedeni ile kanalın tıkanmasıdır.

Peki Bartolin apsesi ne gibi şikayetlere yol açar;

  • Şişlik: Vajen girişinde ele gelen tek taraflı (çok nadir olarakta çift taraflı) şişlik olabilir.
  • Ateş: Bartolin kisti enfekte olursa çok yüksek olmayan ateş gözlenebilir.
  • Sızı – zonklama: Hasta vajen girişinde bazen damar atar gibi zonklama hissi duyabilmektedir.
  • Kızarıklık: kistin yüzeyi kırmızı bir hal alır

BARTOLİN KİSTİ NASIL TEDAVİ EDİLİR :

Bartolin kisti iltihaplanmadığı sürece hastayı rahatsız edici olmayabilir ve tedavi gerektirmeden sadece takip edilebilir. Bartolin kisti bakteriler ile enfekte oluncaise abse ye dönüşür. Yukarıda saydığımız belirtiler oluşur ise hasta acil olarak hekime başvurmak zorunda kalabilmektedir.

 

Bazen hasta doktora gitmekten çekinir ,böyle durumlarda ise abse kendiliğinden patlayarak içindeki iltihap dışarı doğru akar ve apsenin içi boşalabilir. Bu durumda hasta çok rahatlar; ancak bunu beklememek gerekir çünkü bu durum hem risklidir ve tekrarlama ihtimali yüksektir. Dolayısı ile kistin kendiliğinden patlamasını beklemek sakıncalıdır. Bartolin kisti yada apsesi tespit edilir edilmez, mutlaka ilaçla ve ameliyat ile tedavi edilmelidir.

İLAÇ TEDAVİSİ:

Bu amaçla antibiyotikler kullanılabilmekle birlikte sorunu tam olarak çözemeyebilir. Yardımcı tedavi yöntemi olarak kullanılması daha doğru olur. Bartolin kistine hiçbir çerrahi işlem yapılmadan sadece antibiyotik ile tedavi etmek istersek başarılı olmamız zor olabilir. Bartolin kistinin asıl tedavisinde cerrahi tedavi tercih edilmelidir.

CERRAHİ TEDAVİSİ

Bartolin kistinin cerrahi tedavisi 4 farklı şekilde yapılmaktadır.

  • Bartolin kisti aspirasyonu: Ameliyat olmak istemeyen veya korkan hastalara uygulanabilir. Bartolin kistinin içindeki apse enjektör ile boşaltılır ( aspire edilir ) ve hastaya mutlaka antibiyotik tedavisi verilir. Bu tedavide hasta sadece zaman kazanır.Kalıcı bir tedavi yöntemi değildir.
  •  Word kateteri konması: Word kateteri (Şişirilince 2cm capında bir baloncuk oluşturan kateter). Bartolin kistinin tıkalı kanalına yerleştirilen yada tıkalı kanalın olması gerektiği yere ufak bir kesi atılarak kistin içeriği boşaltılıp kist içerisine word kateteri yerleştirilip şişirilir. Böylece absenin içindeki iltihap dışarı akar. Bu kateter 3 hafta sonra alınır. .Bu işlemden sonra % 10-15 arasında bartolin kisti tekrarlama ihtimali olabilmektedir.
  •  Bartolin kistinin drenajı ( Marsupializasyon): Bu işlemde bartolin kisti neşter yardımı ile açılır ve kistin neşter ile kesilen kısmı vajina girişine doğru acık kalacak şekilde ağızlaştırılır. Bu işlemden sonra bartolin bezinin oluşturduğu kaygan sıvı dar bir kanaldan değilde daha geniş bir kanaldan ( bizim nester ile açtığımız yerden) vajen grişine salınır. Marsupializasyon işleminden sonrada Word kateterde olduğu gibi bartolin kistinin tekrarlama ihtimali % 10-15 dir.
  •  Bartolin kistinin çıkartılması( Eksizyonu): Kistin tamamı çıkarılması işlemidir. En etkili tedavi yöntemi ve  tekrarlama ihtimali olmayan bartolin kisti ameliyatıdır. Ancak ilk tedavi seceneği olarak seçtiğimiz bir yöntem değildir çünkü cinsel olarak aktif bir bayanda bartolin kistinin tamamen alınması cinsel ilişki sırasında kuruluğa ve  hafif bir ağrıya sebep olabilmektedir.